Hoe lang gaat het duren?
Omdat bij veel nabestaanden de vraag rijst "hoe lang duurt het nog?" en wij hierover extra duidelijkheid willen geven, hebben wij hieronder de meest voorkomende vragen en antwoorden op papier gezet.
Wat blijkt namelijk, dat u en wij bij de afhandeling van de nalatenschap in veel gevallen afhankelijk zijn van de reactietermijnen en doorlooptijden van dossiers bij derden, vaak van instanties en/of erfgenamen die betrokken zijn bij de afwikkeling. Hierdoor kan het dossier gedurende bepaalde fasen van het proces in een zogenaamde 'wachtstand' liggen.
Op zo’n moment kunnen we niet meer doen dan afwachten en uiteraard bewaken we de deadline die de instantie hanteren.
Diverse werkzaamheden
Tijdens de afwikkeling van een nalatenschap (of erfenis) krijgen wij de taak om verschillende werkzaamheden uit te voeren en het proces te bewaken. Alles dient volgens de wet en naar wens van zowel de overledene als de erfgenamen te gebeuren en helder te zijn voor alle partijen.
Hierbij kun je denken aan het opstellen van de juridische documenten zoals een verklaring van erfrecht, het aanschrijven van de diverse instanties en het doen van een aangifte erfbelasting en de aangifte erfbelasting.
Hoewel het lastig is om per geval van te voren te zeggen is hoe lang het gehele proces duurt, leert de praktijk dat meestal rekening gehouden moet worden met een termijn van 1 tot 3 jaar.
Hieronder geven wij een aantal factoren op die de duur sterk kunnen beinvloeden:
- Het aantal erfgenamen; hoe meer er zijn hoe complexer het is om alles uit te zoeken en hoe meer tijd dat kost
- De woonplaats van de erfgenamen; als er familie is die in het buitenland woont loop je tegen lokale wet en regelgeving op die je moet uitzoeken. Ook kan "het onbekend zijn met de overledene" het proces sterk vertragen.
- Indien er een testament is en erfgenamen met naam en toenaam worden genoemd, kan dit het proces versnellen. Maar dit kan ook onduidelijk zijn. Als er wordt gesproken over ‘de wettelijk erfganamen’ kan dit leiden tot veel uitzoekwerk, wie zijn deze erfgenamen? De tijdsduur die een erfgenamenonderzoek in beslag neemt kan sterk verschillen per gemeente en kan daardoor veel extra tijd vragen.
- Bij beneficiaire aanvaarding zal de notaris de benodigde documenten gaan aanvragen bij de Rechtbank. Als daar veel werk is kan het proces en productie van deze documenten vertraging oplopen.
- Als de familie goed met elkaar overweg kan, dan zal dit het proces versnellen. Als er onenigheid is dan zal het proces langer duren, denk ook aan rechtzaken of mediation, dit vraagt in de praktijk veel extra tijd.
- Om de nalatenschap geheel af te wikkelen moet aanwezig onroerend goed worden verkocht. Dit kan extra tijd kosten, zeker als een woning buiten Nederland ligt of er een hypotheek op rust.
- Bij een woning die niet te verkopen is kunnen problemen ontstaan, vooral als er geen geld meer staat op de rekeningen van de overledene. De kosten voor de woning (gas, water, licht, leges etc.) dienen maandelijks te worden betaald, dat geldt ook voor alle overige kosten. Deze dienen uiteindelijk uit de opbrengst van het huis betaald te worden.
- Heeft de overledene schulden achtergelaten, dan moeten die eerst worden afgelost en eventuele bezittingen moeten worden verkocht voordat de nalatenschap kan worden afgerond. Als er geschillen zijn, bijvoorbeeld over het betalen van schulden van de erflater, kan dit negatieve impact hebben op de snelheid van het proces.
- Het overlijden wordt gemeld aan instanties die van het overlijden (nog) niet op de hoogte zijn. Abonnementen, verzekeringen en diensten moeten worden opgezegd of beëindigd en instanties moet worden gevraagd om openstaande vorderingen in te dienen. Vaak wordt hier een termijn van zes weken aan gekoppeld waarbinnen instanties dienen te reageren.
- Daarnaast worden documenten verzameld die nodig zijn voor de aangifte inkomstenbelasting en erfbelasting. Ook worden alle benodigde bankzaken behandeld, zoals het verkrijgen van afschriften en het verwerken van blokkades en opheffingen volgens de verwerkingstermijn van banken.
- Bastingenen en juridische verplichtingen zijn een essentieel onderdeel van de afwikkeling van een nalatenschap. Ook hierdoor kan het proces vertragen.
- Een belangrijk aspect hierin is de erfbelasting; als een erfgenaam meer erft dan het vrijgestelde bedrag, moet hij of zij erfbelasting betalen. Deze aangifte moet uiterlijk acht maanden na het overlijden worden ingediend. Meestal legt de Belastingdienst de definitieve aanslag binnen drie tot zes maanden op.
- Daarnaast is er de aangifte inkomstenbelasting, zowel voor het jaar van overlijden als mogelijk het voorgaande jaar. Hoewel de Belastingdienst streeft naar het opleggen van de definitieve aanslag binnen drie maanden na ontvangst van de aangifte, kan de verwerking langer duren in geval van complicerende factoren, zoals bij ondernemingen of grotere vermogens. Ditt kan leiden tot overlapping met buitenlandse belastingregelingen. Soms moeten we daarom wachten met het indienen van de aangifte. Bepaalde instanties gaan pas in het volgende jaar de overzichten verstrekken na het jaar van overlijden. Dit kan de afwikkeling verder vertragen.
- Alle definitieve aanslagen moeten zijn ontvangen voordat een erfenis helemaal kan worden afgewikkeld. Het komt regelmatig voor dat we alleen nog wachten op de aangifte inkomstenbelasting, voordat de erfenis volledig kan worden afgewikkeld. Het resterende erfdeel kan alleen worden uitgekeerd als er nog geld over is.
"Nog even geduld alsjeblieft"
Over het algemeen is er dus veel tijd verstreken voordat de nalatenschap volledig is afgewikkeld.
Meer informatie?
Heb je vragen over het afwikkelen van een nalatenschap of wens je de afwikkeling van een nalatenschap uit handen te geven? info@nabestaandenontzorgd.nl